Wat is Happy Aging voor mij?

Het onderwerp ouderdom heeft voor mij verschillende lagen. Allereerst het lichaam. Binnen onze cellen bevindt zich het genetisch materiaal. Aan het einde van onze genen zitten de telomeren. Hoe meer stress er op het niveau van onze genen is, hoe eerder we aan einde van onze telomeren komen. Cellen kunnen zich nu niet meer vernieuwen en veroudering zal snel intreden. Stress is niet per definitie slecht. Kortdurende stress is vitaliserend en opbouwend, terwijl chronische stress afbrekend werkt. De balans tussen in- en ontspanning is dus essentieel om chronische stress te voorkomen.

Beweging

Beweging is ook een belangrijk onderdeel van onze evolutie geweest. We hebben als mens altijd moeten bewegen om voedsel te krijgen (o.a. jagen), te vluchten en een veilig onderkomen te vinden. Individuen die weinig bewogen hebben evolutionair een kleinere kans op overleving gehad. Als we bewegen maken de spieren belangrijke stoffen aan (o.a. interleukines) die het immuunsysteem onderdrukken en tevens verjongend werken.

Voeding

Voeding is een onmisbare pijler bij het bekijken van het verouderingsproces. We eten jaarlijks tienmaal ons lichaamsgewicht. Vitaal voedsel verjongd, fataal voedsel veroudert. Groente, fruit, knollen, bollen, insecten, gevogelte, vis, noten, zaden en een beetje honing vormden voor het ontstaan van de landbouw onze voedingskeuze. Het drinken bestond uit water of kokoswater. Op voedingsgebied was het leven makkelijk. Er bestond nog geen Fristi-beek, Coca Colafontein of Chipsplant. Verder was de oertijd geen sprookje. Het was overleven om te kunnen leven. Alles wat we eten, drinken, denken en doen praat met onze genen. Dit vakgebied wordt de epigenetica genoemd en staat de laatste jaren volop in de belangstelling. De epigenetica bestudeert de invloed van de omgeving op de genen. Dit geeft ons macht. Leefstijl is hier het sleutelwoord. Slechts maximaal 5% van alle ziekten zijn genetisch, wat betekent dat 95% van alle ziektes een epigenetische grondslag heeft. De huidige voeding met het hele jaar koolhydraten zorgt voor enorme veroudering. Koolhydraten zorgen voor glucose in de bloedbaan en het vrijkomen van insuline uit de alvleesklier. Insuline stimuleert groeigenen, mTOR-genen genoemd. Insuline is een groeihormoon. Het hele jaar bewerkte koolhydraten (brood, pasta, koek, snoep, frisdranken, vruchtensappen) zet de groeigenen het hele jaar aan. We verouderen en hebben een verhoogde kans op kanker: de rem is kwijt. Daarnaast blijken suikers ook de voedingsbron van veel tumorcellen te zijn. We hebben zowel (natuurlijke) koolhydraten, eiwitten en vetten nodig voor optimale gezondheid, er zijn alleen foute balansen. In de oorspronkelijke natuur was er ritme: overvloed en schaarste, oftewel groeigenen aan en uit. Balans is grootste goed in de gehele natuur, waaronder ons lichaam. Een dag vasten (16 uur) kan de veroudering vertragen, doordat het de groeigenen weer uit zet. Mensen zouden dit bijvoorbeeld eenmaal per maand kunnen toepassen. In een natuurlijk ritme vindt de natuurlijke veroudering zo traag mogelijk plaats.

Nachtrust

Het beste anti-verouderingsmedicijn is een goede nachtrust. In onze slaap bouwen we op en herstellen we, terwijl we als we wakker zijn afbreken en er altijd wat schade optreedt aan onze structuren. Er kan geen pot crème tegen een goede nachtrust op. In het engels spreken ze daarom ook van de ‘healing sleep’

Vrije radicalen & anti-oxidanten

Vrije radicalen komen vrij bij stress en zorgen primair voor onze veroudering. Zuurstof en licht, factoren waar we niet zonder kunnen, zorgen paradoxaal ook voor onze veroudering. Alcohol is ook een stressor die voor vrije radicalen zorgt. Denk maar eens aan de huid van (meestal) vrouwen op het strand in de zon, met een peuk en een glas wijn. Meestal heel bruin en vol met rimpels. Het bindweefsel is hier verouderd en verzwakt. Anti-oxidanten kunnen vrije radicalen onschadelijk maken. We vinden ze in groente en fruit. Het is raadzaam om per dag een kilo groente en fruit per persoon te eten om een optimale inname van anti-oxidanten binnen te krijgen. Denk aan smoothies, soepen, salades, groenten en los fruit. Daarnaast biedt het supplement astaxanthine veel positieve gezondheidsvoordelen. Dr. Gert Schuitemaker heeft er een mooi boekje over geschreven met alle voordelen van deze belangrijke anti-oxidant.

 

Intimiteit

Naast voedsel en onderdak heeft mensen behoefte aan intimiteit. We verlangen naar veiligheid, liefde en respect. Daarnaast is zelfverwerkelijking en zelfontplooiing voor ieder mens belangrijk. Het komt neer op de juiste beslissing nemen. Hoe vaker je de juiste keuze maakt, hoe minder stress je hebt en hoe minder snel je veroudert. Op geestelijk vlak doet iedere juiste beslissing je groeien. Mensen ervaren hun leven als zinvol als ze hun individuele bestaan in een groter geheel weten te plaatsen en hun bestaan met voldoening ervaren. Dit laatste leidt tot dankbaarheid, ook een belangrijk anti-verouderingsingrediënt.

Het mag duidelijk zijn dat we de fysieke veroudering kunnen vertragen, maar dat de geestelijke toestand onze ‘leefstijd’ bepaalt. Jong voelen is veel belangrijker dan jong zijn. Hierin schuilt de kracht van Happy Aging. Onderstaande speech van generaal MacArthur uit 1945 sluit hier treffend bij aan.

 

Jong Zijn

Jeugd is geen periode van het leven,

maar een geestesgesteldheid,

een wilskwestie

een dimensie van de verbeelding,

een emotionele kwaliteit,

een overwinning van moed over

schuchterheid en van drang

naar avontuur over

zucht naar comfort.

 

Men wordt niet oud door de jaren;

men wordt oud door zijn

idealen op te geven.

 

Jong is hij, die nog

verwonderd en gefascineerd kan zijn

en die al seen onverzadigbaar

kind, zich blijft afvragen wat er nog

meer te ontdekken valt.

 

Je bent zo jong als je zelfvertrouwen

en zo oud als je twijfels –

zo jong als je hoop en zo oud

als je desillusies.

 

Je zult jong blijven

zolang je ontvankelijk zult

zijn voor schoonheid,

grootheid, goedheid,

voor de natuur en voor

de Oneindigheid.

 

drs. Richard de Leth

Doctorandus geneeskunde

Auteur OERsterk en OERsterk koken!

www.richarddeleth.nl

www.oersterk.nu